HEILOO, BERGEN, CASTRICUM, UITGEEST - Sinds 2021 is in de gemeenten Uitgeest, Castricum en Heiloo een nieuwe aanpak voor afvalinzameling ingevoerd. Voor de gemeente Bergen volgde die in 2023. De inzet: afval beter scheiden, zodat er minder restafval overblijft. En die aanpak werkt. In 2024 is de hoeveelheid restafval per inwoner meer dan gehalveerd ten opzichte van 2019. Waar voorheen nog zo’n 200 kilo per inwoner werd ingezameld, ligt dit nu aanzienlijk lager. Daarmee behoren de gemeenten Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo tot de gemeenten in Noord-Holland met de minste hoeveelheid restafval per inwoner.

Gezamenlijke prestatie

Deze mooie resultaten zijn te danken aan een intensieve samenwerking tussen de gemeenten, de gezamenlijke afvalinzameling én vooral de inzet van inwoners. De manier van ophalen is slimmer geworden. Er is gestart met het betalen per leging van de grijze bak (restafval) en per keer weggooien van een zak in de ondergrondse verzamelcontainer. Dat leverde meteen al een flinke daling van het aantal kilo’s restafval op.

Sinds januari 2024 worden de groene (gft+e) en oranje (pmd) bakken op verzoek van inwoners iedere twee weken geleegd. De grijze bak is nog maar eens per vier weken aan de beurt. Hierdoor zijn inwoners hun afval nog beter gaan scheiden. Uit een enquête die steekproefsgewijs in de vier gemeenten is afgenomen blijkt dat de meeste inwoners tevreden zijn over de frequentie van afvalinzameling.

Minder restafval, minder kosten

Minder restafval betekent ook lagere kosten. Restafval moet worden verbrand en dat is duur. Dat terwijl herbruikbare grondstoffen zoals gft en pmd juist geld opleveren. Doordat veel inwoners van Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo hun afval op de juiste manier scheiden, wordt weinig van de ingezamelde grondstoffen afgekeurd.

Door de inflatie is de afvalstoffenheffing wel gestegen, maar veel minder dan in andere gemeenten. Doordat de kosten voor het verbranden van het restafval meevallen compenseert dat de stijging van de afvalstoffenheffing. Daar hebben de inwoners profijt van.

Steeds beter scheiden

Ook andere aanpassingen dragen bij aan het succes. Denk aan de invoering van oranje bakken voor pmd-afval, verzamelcontainers voor gft+e bij hoogbouw, luiercontainers, containers voor klein elektrisch afval en de zogenoemde ondergrondse 30/60-containers met twee kleppen, voor kleinere en grotere zakken. Vooral in wijken met veel ouderen blijkt deze laatste oplossing goed te werken.

De populaire app ‘Mijn afvalzaken’ helpt inwoners om te checken welk afval waar thuishoort, welke bak wanneer wordt geleegd en waar de dichtstbijzijnde verzamelcontainer staat.

Hogere waardering

De waardering van inwoners voor het afvalbeleid is in Uitgeest, Castricum en Heiloo gestegen. Vooral de laagbouw scoort hoog, met rapportcijfers tot wel een 8,0. In Bergen – waar het nieuwe beleid later is gestart – volgen de cijfers in een latere meting.

1100 keer de aarde rond

De impact van de afvalscheiding op het klimaat is enorm. De totale besparing aan CO₂ van de vier gemeenten samen staat (doordat er minder restafval verbrand hoeft te worden) gelijk aan 1100 keer met een auto de aarde rond. Een indrukwekkend milieueffect, dat een groot compliment verdient aan alle inwoners die hun afval zorgvuldig scheiden.

Op weg naar een circulaire toekomst

De resultaten vormen een stevige basis voor de toekomst. In 2050 wil Nederland volledig circulair zijn. De gemeenten Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo zetten daarom ook in op meer hergebruik en het verminderen van afval, naast recycling. Dat is nodig, want vanaf 2027 wordt de CO₂-belasting op het verbranden van restafval stap voor stap ingevoerd. Minder restafval betekent dus niet alleen minder kosten, maar ook een beter klimaat.

Meer weten?

De volledige enquêteresultaten zijn te lezen op de websites van de vier gemeenten.